नवी दिल्ली -16 व्या राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीसाठी सोमवारी मतदान झाले. यामध्ये ९९ टक्क्यांहून अधिक खासदार आणि आमदारांनी मतदान केले. द्रौपदी मुर्मू या निवडणुकीत भाजपच्या नेतृत्वाखालील एनडीए आणि यशवंत सिन्हा विरोधी पक्षाकडून उमेदवार आहेत.मतदानानंतर आता एनडीएच्या उमेदवार द्रौपदी मुर्मू यांचा विजय अधिक भक्कम होताना दिसत आहे. अनेक विरोधी आमदारांनी मुर्मू यांच्या बाजूने क्रॉस व्होटिंग केले. समाजवादी पक्ष, राष्ट्रवादी काँग्रेस, काँग्रेस या पक्षांच्या आमदारांनी मुर्मू यांना मतदान केले. अनेक आमदारांनीही हे उघडपणे व्यक्त केले आहे.
मुर्मू यांच्या समर्थनार्थ २७ हून अधिक पक्ष होते.
द्रौपदी मुर्मू यांना २७ हून अधिक पक्षांचा पाठिंबा मिळाला. यामध्ये एनडीएशिवाय अनेक विरोधी पक्ष सहभागी झाले होते. मुर्मू यांची आदिवासी कुटुंबाची पार्श्वभूमी आहे. अशा स्थितीत त्यांना अधिक पक्षांचा पाठिंबा मिळाला. विशेषत: दक्षिण भारतातील राज्यांच्या विरोधी पक्षांनी निवडणुकीपूर्वीच मुर्मूच्या समर्थनार्थ मतदान करण्याची घोषणा केली होती.यामध्ये वायएसआर काँग्रेस, बीजेडी या मोठ्या पक्षांचाही समावेश होता. याशिवाय शिरोमणी अकाली दल, बहुजन समाज पक्ष, सुहेलदेव भारतीय समाज पक्ष, शिवसेना उद्धव ठाकरे गटानेही मुर्मू यांच्या समर्थनार्थ मतदान करण्याची घोषणा केली होती. त्याचवेळी विरोधी पक्षाचे उमेदवार यशवंत सिन्हा यांना केवळ १४ पक्षांचा पाठिंबा होता.
देशभरातील खासदार-आमदारांच्या मतांची बेरीज
देशभरातील सर्व आमदारांच्या मतांची बेरीज ५,४३,२३१ आहे. राज्यसभेतील २३३ आणि लोकसभेतील ५४३ खासदारांच्या मतांची बेरीज ५,४३,२०० आहे. आमदार-खासदारांच्या एकूण मतांच्या मूल्याला ‘इलेक्टोरल कॉलेज’ म्हणतात. ही संख्या १०.८६,४३१ इतकी आहे. अशा प्रकारे विजयासाठी निम्म्यापेक्षा अधिक एक मताची आवश्यकता आहे. म्हणजे उमेदवाराला विजयासाठी किमान पाच लाख ४३ हजार २१६ मतांची गरज आहे.
मुर्मू दोन लाखांहून अधिक मतांनी विजयी होऊ शकतात
मुर्मू यांना ज्या पक्षांकडून पाठिंबा मिळाला त्यात सत्तेतील एनडीएची ३.०८ लाख मते, बीजेडीची ३२ हजार मते, एआयएडीएमकेची १७,२०० मते, वायएसआर काँग्रेसची ४४ हजार मते, टीडीपीची ६५०० मते, शिवसेनेची २५ हजार मते, जेडीएसची ५६०० मते यांचा समावेश आहे. याशिवाय झारखंड मुक्ती मोर्चा, सुहेलदेव भारतीय समाज पार्टी, अशा इतर पक्षांची मते एकत्र केल्यास ६.६७ लाखांहून अधिक मते होतात. जिंकण्यासाठी लागणाऱ्या संख्येपेक्षा हा आकडा सुमारे दीड लाख अधिक आहे. विरोधी पक्षातील अनेक सदस्यांनीही मुर्मू यांच्या बाजूने क्रॉस व्होट केले आहे. त्यामुळे मुर्मूच्या विजयाचे अंतर दोन लाखांपेक्षा जास्त असू शकते.
उत्तर प्रदेश : समाजवादी पक्षात फूट
समाजवादी पक्षाचे प्रमुख अखिलेश यादव यांनी राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत विरोधी पक्षाचे उमेदवार यशवंत सिन्हा यांना पाठिंबा जाहीर केला होता. त्यासाठी त्यांनी आमदार, खासदारांची बैठकही घेतली. यानंतरही सपाच्या तिकिटावर विधानसभा निवडणुकीत विजयी झालेल्या शिवपाल सिंह यादव यांनी एनडीएच्या उमेदवार द्रौपदी मुर्मू यांना मतदान केले. शिवपाल यांच्याशिवाय सपाच्या काही आमदारांच्या क्रॉस व्होटिंगची चर्चा दिवसभर सुरू होती. मात्र, हे २१ जुलै रोजी मतदानानंतर कळेल.
आसाम: काँग्रेसच्या २० आमदारांनी क्रॉस व्होटिंग केल्याचा दावा
आसाममध्येही मुर्मू यांच्या बाजूने वारे वाहू लागले होते. येथे सत्ताधारी भाजप आणि त्यांच्या आघाडीतील पक्षांनी एनडीएच्या उमेदवार द्रौपदी मुर्मू यांना मतदान करण्याचे आधीच जाहीर केले होते. मतदानाच्या दिवशी एआययूडीएफचे आमदार करीम उद्दीन बरभुईया यांनी दावा केला की काँग्रेसच्या २० आमदारांनी द्रौपदी मुर्मू यांना मतदान केले आहे.
गुजरात आणि झारखंड: राष्ट्रवादीच्या आमदारांनी त्यांच्याच पक्षाला दिला दणका
गुजरातमधील राष्ट्रवादीचे एकमेव आमदार कांधल जडेजा यांनीही मुर्मू यांच्या बाजूने मतदान केले. कांधल म्हणाले की, मतदानाबाबत पक्षाकडून कोणतीही चर्चा झाली नाही. त्यामुळे मी माझा आतला आवाज ऐकला आणि मुर्मू यांच्या बाजूने मतदान केले.
तसेच झारखंडमध्ये राष्ट्रवादीचे आमदार कमलेश सिंह यांनीही मुर्मू यांना मतदान केले. ते म्हणाले की, मुर्मू आदिवासी समाजातून येतात. अशा परिस्थितीत आदिवासी महिलांना पाठिंबा देणे हे झारखंडमधील प्रत्येक सदस्याचे कर्तव्य आहे.
हरियाणा: काँग्रेस आमदाराने दाखवली बंडखोर भूमिका
राज्यसभा निवडणुकीत आपल्याच पक्षाला दणका देणारे हरियाणातील काँग्रेसचे आमदार कुलदीप बिश्नोई यांनी पुन्हा एकदा बंडखोरीची भूमिका घेतली आहे. राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीतही त्यांनी एनडीएच्या उमेदवार द्रौपदी मुर्मू यांच्या बाजूने मतदान केले. कुलदीप यांनी नंतर सांगितले की, मी स्वत:च्या विवेकबुद्धीने मतदान केले आहे.
ओडिशा : काँग्रेसला मोठा धक्का
ओडिशात काँग्रेसचे आमदार मोहम्मद मोकीम यांनी द्रौपदी मुर्मूच्या बाजूने मतदान केले. ते म्हणाले की, मुर्मू ही ओडिशाची मुलगी आहे. मुर्मूशी त्यांचे नेहमीच चांगले संबंध राहिले आहेत. त्यामुळे त्यांनी मुर्मू यांना मतदान केले.
क्रॉस व्होटिंग का झाले?
यावेळी भारतीय जनता पक्षाने एका आदिवासी महिलेला राष्ट्रपतीपदाची उमेदवारी देऊन मोठा डाव खेळला आहे. निवडणूक जिंकल्यानंतर मुर्मू या देशातील पहिल्या आदिवासी आणि दुसऱ्या महिला राष्ट्रपती असतील. क्रॉस व्होटिंग करून आपल्या भागातील जनतेला आपण मागासलेल्या व आदिवासी समाजासोबत आहोत असा संदेश देण्याचा प्रयत्न केला जात असल्याचे जाणकारांचे म्हणणे आहे.किंबहुना, राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत क्रॉस व्होटिंग करून पक्ष त्यांच्यावर कोणतीही कारवाई करू शकत नाही, हेही आमदारांना माहीत आहे. पक्षाचे आदेश पाळण्यास तो बांधील नाही. याचा फायदाही आमदारांनी घेतला आहे.