सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठ जागतिक क्युएस विद्यापीठ मानांकन २०२६ क्रमवारीत ५६६ व्या स्थानी

पुणे(प्रतिनिधि)–१९ जून रोजी जाहीर झालेल्या जागतिक क्युएस (QS) मानांकन २०२६ क्रमवारीत सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाने (Savitribai Phule Pune University) पुन्हा एकदा आपले संस्थात्मक स्थान आंतरराष्ट्रीय स्तरावर  आपल्या देदीप्यमान कामगिरीने अधोरेखित केले आहे. जागतिक क्युएस विद्यापीठ मानांकन २०२६ क्रमवारीत जगातल्या सर्वोत्कृष्ट शैक्षणिक विद्यापीठांमध्ये सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाला ५६६ वे मानांकन प्राप्त झाले असून भारतातील एकूण सार्वजनिक विद्यापीठांमध्ये (Public Universities) दुसऱ्या क्रमांकाचे आणि महाराष्ट्रामध्ये (Maharashtra) नेहमीप्रमाणे अव्वल स्थान पटकावणारे विद्यापीठ म्हणून आंतरराष्ट्रीय मान्यता अंकित झाली आहे.

सातत्यपूर्ण शैक्षणिक कामगिरी नविन्यपूर्णतेतील सर्वोच्चता  व सामान्य मानवी जीवनाच्या उपयोगात येण्याची क्षमता असलेले संशोधन, लोकमानसातील उजळ प्रतिमा, अध्यापन-अध्ययनातील प्रयोगशीलता, बहूस्तरीय उद्योगक्षेत्राशी सामंजस्य व सहयोग यांच्या जोरावर आणि सर्व अधिकार मंडळे, संलग्न महाविद्यालये  व मान्यताप्राप्त परिसंस्था तसेच विद्यापीठ विभाग  विद्यापीठ प्रशासन, प्राचार्य, प्राध्यापक , प्रशासकीय अधिकारी, संशोधक विद्यार्थी, शिक्षकेतर कर्मचारी यांच्या सातत्यपूर्ण व सांघिक कामगिरीतून आणि अथक प्रयत्नांनी मागील वर्षीपेक्षा हे स्थान अधिक उंचीवर नेण्यास विद्यापीठाला यश प्राप्त झाले आहे.

भारतातील ५४ विद्यापीठांपैकी सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाचे स्थान  

या वर्षी जागतिक क्युएस मानांकन २०२६ क्रमवारीत १०६ देशांतील  ८,४६७ संस्थांची तपासणी करण्यात आली. यात १,५०० हून अधिक संस्थांना अंतिम क्रमवारीत स्थान मिळाले. भारतातून (India) केवळ ५४ विद्यापीठे या यादीत समाविष्ट झाली असून, सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठ (Savitribai Phule Pune University) हे राज्य विद्यापीठांमध्ये (State Universities) पहिले आणि राष्ट्रीय स्तरावर (National Level) दुसऱ्या स्थानावर असलेले अग्रगण्य विद्यापीठ ठरले आहे. विद्यापीठाच्या संशोधन कामगिरीचा  जागतिक स्तरावरील प्रभाव लक्षणीय असून, या निर्देशांकात सावित्रीबाई फुले विद्यापीठाने (SPPU) सातत्याने सर्वोत्कृष्ट कामगिरी बजावली आहे. विद्यापीठाचे पदवीधर विद्यार्थी राष्ट्रीय आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील सर्वच क्षेत्रांत यशस्वी ठरत असून, रोजगार संधी  आणि उद्योगजगतातील व्यावसायिकतेसाठी विश्वसनीय संपर्क यामध्ये विद्यापीठाची भूमिका महत्त्वाची ठरली आहे. संशोधन क्षेत्रात सावित्रीबाई फुले विद्यापीठाने (SPPU) आंतरराष्ट्रीय संस्थांशी सातत्यपूर्ण प्रभावी भागीदारी  निर्माण केली आहे.

विद्यापीठातील प्राध्यापकांची संख्या कमी होत असूनही संशोधन कामगिरीत प्रतिशिक्षक १२४ निर्देशांकांची सायटेशन वाढ आणि रोजगारक्षम निर्देशांकात १३० अंकांची वाढ  यामुळे हे स्थान केवळ अबाधित राहिले असे नाही तर सन २०२५ च्या तुलनेत ते ७५ स्थानांनी सुधारले आहे. राष्ट्रीय पातळीवरील आघाडीच्या आयआयटी (IITs), आयआयएम (IIMs), इतर केंद्रीय संस्था  व विद्यापीठांसारख्या सर्वोच्च शिक्षण संस्थांच्या  पंक्तीत आज आपण १५ व्या स्थानी आहोत, तर महाराष्ट्रात (Maharashtra) आयआयटी मुंबईनंतर (IIT Mumbai) आपण दुसऱ्या क्रमांकावर आपण आहोत. सार्वजनिक राज्य विद्यापीठांच्या कामगिरीत  आपण नेहमीप्रमाणे अव्वल स्थानी कायम आहोत. ह्या यशामागे विद्यार्थ्यांना नोकरी,  रोजगार , उद्योजकतेत   मिळणाऱ्या संधीत गुणात्मक व संख्यात्मक पातळीवर झालेली लक्षणीय वाढ व संधी कारणीभूत आहे. यापुढील काळात अधिक अव्वल स्थान प्राप्त करण्यासाठी विद्यार्थी-शिक्षक गुणोत्तर   सुधारण्याबरोबरच आंतरराष्ट्रीय विद्यार्थी-शिक्षक आदानप्रदान (  शिक्षण संस्था व उद्योगसमूहांशी सामंजस्य व सहयोग   अधिक परिणामकारकपणे वाढवला जाईल.

ड्युएल पदवी (Dual Degree) आणि शिक्षणाचे आंतरराष्ट्रीयीकरण   ह्यासोबतच राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणाच्या (NEP 2020) परिवर्तनकारी दृष्टिकोनाशी सुसंगत अध्यापन संशोधन (Research) आणि जागतिक सहभागाची   गुणवत्ता अधिकाधिक वृद्धिंगत करण्यासाठी दृढपणे वचनबद्ध आहोत.

………प्रा.डॉ. सुरेश गोसावी (Prof. Dr. Suresh Gosavi), कुलगुरू (Vice Chancellor), सावित्रीबाई फुले विद्यापीठ (SPPU)

शैक्षणिक, सामाजिक व सांस्कृतिक योगदानातील बांधिलकी  

विद्यापीठाने जागतिक क्रमवारीत ५६६ वे स्थान पटakटले ही मागील ६३१-६४० या गट क्रमवारीतून झालेली लक्षणीय सुधारणा आहे. ही यशस्वी वाटचाल शैक्षणिक (Academic), सामाजिक (Social) व सांस्कृतिक (Cultural) योगदानातील विद्यापीठाची बांधिलकी दर्शविते आणि जागतिक स्तरावर (Global Level) विद्यापीठाचे वाढते महत्त्वही अधोरेखित करते. हे यश केवळ शैक्षणिक गुणवत्तेचेच (Academic Quality) प्रतिबिंब नाही तर विद्यापीठाचा विद्यार्थीकेंद्री दृष्टिकोन (Student-Centric Approach), सर्वसमावेशक प्रशासन (Inclusive Administration), संस्थात्मक सर्वोत्कृष्टता (Institutional Excellence) आणि शाश्वत विकासासाठीची (Sustainable Development) आमची कटिबद्धतादेखील प्रतिबिंबित करते. सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या (Savitribai Phule Pune University) या यशास कारणीभूत असलेल्या व प्रभावी कामगिरी करणाऱ्या सर्वांचेच मनःपूर्वक अभिनंदन.

……प्रा. डॉ. पराग काळकर (Prof. Dr. Parag Kalkar), प्र-कुलगुरू (Pro-Vice Chancellor), सावित्रीबाई फुले विद्यापीठ (SPPU)