नवी दिल्ली – देशाचे उपराष्ट्रपती (Vice-President) जगदीप धनकड (Jagdeep Dhankhar) यांनी आपला कार्यकाळ संपण्यापूर्वीच अचानकपणे पदाचा राजीनामा दिला आहे. राजीनामा देताना त्यांनी तब्येतीचे कारण पुढे केले असले तरी, त्यांच्या या तडकाफडकी निर्णयाने अनेक प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहेत. कालपर्यंत पूर्णपणे स्वस्थ असलेल्या धनकड यांची तब्येत अचानक कशी बिघडली, की भाजप (BJP) पक्षश्रेष्ठींसोबतच्या अंतर्गत मतभेदांमुळे त्यांनी हे पाऊल उचलले, अशी शंका व्यक्त केली जात आहे. त्यांच्या राजीनाम्याची नेमकी ‘इनसाईड स्टोरी’ (Inside Story) काय, याचा शोध घेतला जात आहे.
विरोधी नेत्यांनी (opposition leaders) धनकड यांनी दिलेल्या तब्येतीच्या कारणावर संशय व्यक्त केला आहे. राज्यसभेत (Rajya Sabha) असताना त्यांची प्रकृती व्यवस्थित होती आणि ते सर्व बैठकांनाही उपस्थित होते. तसेच, पुढील ४८ तासांचा त्यांचा कार्यक्रमही नियोजित होता. मग अचानक असे काय घडले, ज्यामुळे त्यांना पद सोडावे लागले, असा सवाल उपस्थित होत आहे. यामागे भाजपचे वरिष्ठ नेते (senior BJP leaders) आणि धनकड यांच्यातील ‘सूप्त संघर्ष’ हे मुख्य कारण असल्याचा दावा केला जात आहे.
या संघर्षाला सुरुवात झाली ती जस्टिस वर्मा (Justice Verma) यांच्या विरोधातल्या महाभियोग (impeachment) प्रस्तावामुळे. उपराष्ट्रपती धनकड यांनी काँग्रेसने (Congress) मांडलेला जस्टिस वर्मा (Justice Verma) यांच्या विरोधातील महाभियोग स्वीकारला होता. मात्र, या निर्णयाबद्दल भाजपला अंधारात ठेवण्यात आले होते. धनकड जस्टिस वर्मा (Justice Verma) विरोधातील कारवाईचा चेहरा बनू पाहत होते आणि काँग्रेस तसेच विरोधकांबद्दल ते अचानक सकारात्मक झाल्याची चर्चा होती. यामुळे भाजप नेते धनकड यांच्यावर नाराज असल्याची कुजबुज होती.
भाजप नेत्यांनी ही नाराजी संसदेच्या कार्य सल्लागार मंडळाच्या (BAC – Business Advisory Committee) बैठकीत उघडपणे दाखवून दिली, असे मानले जाते. सोमवारी सायंकाळी ४.३० वाजता बीएसीची बैठक आयोजित करण्यात आली होती. या बैठकीला सत्ताधारी पक्षाकडून राज्यमंत्री एल. मुरुगन (L. Murugan) उपस्थित होते, मात्र राज्यसभेतील सभागृह नेते जे.पी. नड्डा (J.P. Nadda) आणि संसदीय कार्यमंत्री किरण रिजिजू (Kiren Rijiju) गैरहजर होते. मुरुगन (Murugan) यांनी मंगळवारी बैठक घेण्याची विनंती केली, पण नड्डा (Nadda) आणि रिजिजू (Rijiju) येणार नसल्याचे धनकड यांना कळवण्यात आले नाही. या गैरहजेरीमुळे धनकड नाराज झाल्याचा दावा काँग्रेसकडून केला जातोय.
या वादाची दुसरी ठिणगी काल सभागृहात (House) पडली. काँग्रेसचे खासदार (MP) मल्लिकार्जुन खरगे (Mallikarjun Kharge) यांनी ‘ऑपरेशन सिंदूर’बाबत (Operation Sindoor) प्रश्न उपस्थित केला. यानंतर जे.पी. नड्डा (J.P. Nadda) मध्येच उठून उभे राहिले आणि जे सभापतींनी बोलायला हवे होते, ते त्यांनी (नड्डा) बोलले, असे विरोधकांकडून म्हटले जात आहे. नड्डा (Nadda) यांनी जाहीरपणे विरोधी पक्षनेत्यांना (Leader of Opposition) सांगितले की, “तुम्ही जे बोलताय ते रेकॉर्डवर जाणार नाही आणि मी बोलतोय तेच रेकॉर्डवर जाईल”. सभापतीने सांगायला पाहिजे ते लीडर ऑफ द हाऊस सांगत असल्याने, हा संविधानानुसार पदावर बसलेल्या व्यक्तीचा अपमान असल्याची शंका विरोधकांनी उपस्थित केली आहे. बोलण्यासाठी उभ्या राहिलेल्या विरोधी नेत्याचा माईक (mic) बंद झाल्याचेही यावेळी दिसून आले.
राजीनाम्यामागे आणखी एक गंभीर थेअरी समोर येत आहे. सहा महिन्यांपूर्वी जगदीप धनकड (Jagdeep Dhankhar) यांच्या विरोधात विरोधी पक्षाच्या खासदारांनी अविश्वास ठराव (no-confidence motion) आणण्याचा प्रयत्न केला होता, पण त्यावेळी सरकारकडून पाठिंबा न मिळाल्याने तो निरस्त झाला. मात्र, काल संध्याकाळी फोनवरून झालेल्या वादावादीनंतर भाजपमधूनच धनकड यांच्या विरोधात ‘सरकार पुरस्कृत’ अविश्वास ठराव आणण्याच्या हालचाली सुरू झाल्याची माहिती आहे. संध्याकाळी ८.३० च्या सुमारास या हालचालींची कुणकुण धनकड यांना लागली आणि पुढील काही मिनिटांतच त्यांनी राजीनामा दिला, असे म्हटले जात आहे.
जगदीप धनकड (Jagdeep Dhankhar) यांचा स्वभाव नेहमीच शांत आणि संयमी राहिला आहे. अगदी विरोधकांच्या टीकेलाही ते संयमानेच उत्तर देत असत. गेल्या अधिवेशनात राहुल गांधींनी (Rahul Gandhi) हात जोडण्यावरून उपराष्ट्रपतींवर टीका केली होती, तेव्हाही धनकड यांनी, “व्यक्ती कोणीही असो, हात जोडून सन्मान करणं ही माझी सवय आणि संस्कार आहे,” असे म्हटले होते. मात्र, सध्याची परिस्थिती वेगळीच असल्याचे म्हटले जात आहे. तेव्हा राहुल गांधींनी (Rahul Gandhi) धनकड यांचा अपमान केला म्हणून संसदेत तीव्र विरोध करणारे नेतेच आता धनकड यांच्या विरोधात असल्याचं बोललं जात आहे. अशा परिस्थितीत, शांततेत राजीनामा देणं हाच मार्ग धनकड यांना योग्य वाटला असावा, असा निष्कर्ष काढला जात आहे.