पुणे (प्रतिनिधी): पुणे शहरातील एका नामांकित अभियांत्रिकी (इंजिनिअरिंग) महाविद्यालयात एका मोठ्या ‘पेपर घोटाळ्या’चा (Paper Scam) पर्दाफाश झाला आहे. नापास होणाऱ्या विद्यार्थ्यांना पैसे घेऊन त्यांच्याकडून रात्रीच्या वेळी उत्तरपत्रिका पुन्हा सोडवून घेतल्याचा धक्कादायक प्रकार समोर आला असून, या प्रकरणी महाविद्यालयाचा प्राध्यापक प्रतीक किसन सातव (Pratik Kisan Satav) याला पुणे पोलिसांनी अटक केली आहे. त्याच्यासोबत इतर तीन विद्यार्थ्यांनाही पोलिसांनी ताब्यात घेतले असून, गुन्हे शाखेने (Crime Branch) केलेल्या कारवाईत लाखो रुपयांची रोकड आणि परीक्षेच्या उत्तरपत्रिका जप्त करण्यात आल्या आहेत. या घटनेमुळे शैक्षणिक वर्तुळात मोठी खळबळ उडाली आहे.
वाघोली येथील ‘त्या’ महाविद्यालयात ‘पास करून देणारा मास्तर’चा गोरखधंदा
हा संपूर्ण ‘गोरखधंदा’ वाघोली येथील पार्वतीबाई गेनबा मोझे अभियांत्रिकी महाविद्यालयात (Parvatibai Genba Moze College of Engineering) घडत होता. प्राध्यापक प्रतीक किसन सातव (Pratik Kisan Satav) (वय ३७, रा. प्रेमकुंज सोसायटी, केसनंद, वाघोली) हा या प्रकरणातील मुख्य आरोपी आणि सूत्रधार असल्याचे पोलिसांनी सांगितले आहे. तो इंजिनिअरिंगच्या पहिल्या वर्षाचा ‘इंजिनिअरिंग मॅथेमॅटिक्स- २’ (Engineering Mathematics-2) यासारखा कठीण विषय नापास होण्याची भीती असलेल्या विद्यार्थ्यांना हेरायचा. कॉलेजमध्ये त्याची ‘पास करून देणारा मास्तर’ (Pass Karun Denara Master) अशी ख्याती होती. या गैरप्रकारासाठी त्याने विद्यार्थ्यांकडून १५ हजार ते ५० हजार रुपयांपर्यंत (काही ठिकाणी १० ते ५० हजार रुपये) मोठी रक्कम घेतल्याचे उघड झाले आहे.
स्ट्रॉंग रूमची बनावट चावी, रात्री पेपर सोडवून घेण्याचा प्रकार
पोलिसांच्या माहितीनुसार, प्राध्यापक सातवने महाविद्यालयातील परीक्षा नियंत्रण कक्षाची (स्ट्रॉंग रूम) (Strong Room) चक्क बनावट चावी तयार केली होती. याच चावीचा वापर करून त्याने काही विद्यार्थ्यांच्या मदतीने स्ट्रॉंग रूममधून आठ विद्यार्थ्यांसाठीचे पेपर (उत्तरपत्रिकांचे सहा सीलबंद बंडल) बाहेर काढले. त्यानंतर, रात्रीच्या अंधारात महाविद्यालयातच त्याने या विद्यार्थ्यांकडून हे पेपर पुन्हा लिहून घेतले. पेपर पूर्ण झाल्यानंतर, पुन्हा ते गठ्ठ्यांमध्ये ठेवून विद्यापीठाच्या तपासणीसाठी पाठवण्याचा त्याचा प्रयत्न होता. हा प्रकार अनेक दिवसांपासून सुरू असल्याची शक्यता वर्तवली जात आहे.
पोलिसांची धडक कारवाई: मध्यरात्री छापा, आरोपी अटकेत
या ‘गोरखधंद्याची’ कुणकुण पुणे पोलिसांच्या गुन्हे शाखेच्या युनिट सहाच्या (Crime Branch Unit Six) पथकाला लागली. मिळालेल्या गोपनीय माहितीनुसार, पोलिसांनी अत्यंत गोपनीय पद्धतीने सापळा रचला आणि मध्यरात्री साधारण दोनच्या दरम्यान महाविद्यालयात छापा मारला. या छाप्यात आठ विद्यार्थी रात्रीच्या अंधारात महाविद्यालयाच्या परिसरात पेपर सोडवत असल्याचे निदर्शनास आले. पोलिसांनी तात्काळ घटनास्थळावरून प्राध्यापक प्रतीक सातवला (Pratik Satav) ताब्यात घेतले आणि चौकशीनंतर अटक केली.
या प्रकरणी अटक करण्यात आलेल्या इतर तीन विद्यार्थ्यांची नावे अशी आहेत:
आदित्य यशवंत खिलारे (Aditya Yashwant Khilare) (वय २०, मूळ रा. रांजणीवळती, ता. आंबेगाव, जि. पुणे, सध्या रा. वाघोली): अभियांत्रिकी शाखेत दुसऱ्या वर्षात शिक्षण घेत असून, तो रात्रपाळीत सुरक्षारक्षक म्हणूनही काम करत होता. अमोल अशोक नागरगोजे (Amol Ashok Nagargoje) (वय १९, मूळ रा. रोहतवाडी, पाटोदा, सध्या रा. वाघोली): अभियांत्रिकी शाखेत दुसऱ्या वर्षात शिक्षण घेत असून, तो देखील रात्रपाळीत सुरक्षारक्षक म्हणून काम करत होता. अनिकेत शिवाजी रोडे (Aniket Shivaji Rode) (वय २०, मूळ रा. नान्नज, ता. जामखेड, जि. अहिल्यानगर, सध्या रा. वाघोली): अभियांत्रिकी शाखेत दुसऱ्या वर्षात शिक्षण घेत आहे.
जप्त केलेल्या वस्तू आणि दाखल झालेला गुन्हा
पोलिसांनी प्रतीक सातवकडून (Pratik Satav) परीक्षेच्या उत्तरपत्रिकांची सहा बंडल, २ लाख ६ हजार रुपयांची रोकड आणि उत्तरपत्रिका ठेवलेल्या कक्षाची चावी जप्त केली आहे. याबाबत, पोलिस शिपाई शेखर काटे (Shekhar Kate) यांनी वाघोली पोलीस ठाण्यात (Wagholi Police Station) तक्रार दिली असून, तिथे गुन्हा दाखल करण्यात आला आहे. आरोपींविरुद्ध भारतीय न्यायसंहितेच्या (Bhartiya Nyaya Sanhita) विविध कलमांसह सार्वजनिक परीक्षा (अनुचित साधनांचे प्रतिबंध) कायद्यानुसार (Public Examinations (Prevention of Unfair Means) Act) गुन्हा दाखल करण्यात आला आहे. गुन्हे शाखेचे पोलीस या प्रकरणाचा अधिक तपास करत असून, या रॅकेटमध्ये आणखी कोणाचा सहभाग आहे का, याचा शोध घेत आहेत.
विद्यापीठाची सत्यशोधन समिती स्थापन
या गंभीर ‘पेपर घोटाळा’ (Paper Scam) प्रकरणामुळे पुणे विद्यापीठाच्या (Pune University) कामकाजावरही प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे. या प्रकरणी विद्यापीठ प्रशासनाने महाविद्यालयात घडलेल्या घटनेची सखोल चौकशी करण्यासाठी तातडीने एक सत्यशोधन समितीची (Fact-Finding Committee) स्थापना केली आहे. विद्यापीठाने या समितीला पुढील सात दिवसांत या प्रकरणाचा अहवाल सादर करण्याच्या सूचना दिल्या आहेत. या घटनेमुळे विद्यार्थ्यांच्या भविष्यावर आणि शैक्षणिक मूल्यांवर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले असून, पुढील काळात यावर काय कारवाई होते, हे पाहणे महत्त्वाचे ठरेल.
